Kitap kulübümüzün şubat toplantısı oldukça hararetli geçti. Beğenenler çok beğenmiş, beğenmeyenler hiç beğenmemişti. 20 kişiden fazla insanla katılım rekor düzeydeydi. İlk kez gelen 7-8 kişi vardı. Kişi sayısı arttıkça konuşanın stresi de artıyor ve kitap kulübü değil de herkese açık söyleşi havası oluyor. Keşke kulüp sabit sayıda insandan oluşsa ve okuduğumuz her kitapla, birbirimizi daha fazla tanımış olsak. Bu şekilde kalabalık olmaya devam edersek benim için ayrılık çanları çalmaya başlayacaktır 🙁
Romanımız Shakespeare’in Macbeth’inden esinlenerek yazılmış ve hikaye oldukça karmaşık. (”Beyaz Kalp” eserde geçen bir ifadeymiş.)
Esas oğlanın adı Juan. Babası Ranz, üç kez evlenmiş. Birinci karısına dair bilgimiz yok. İkinci eşi aynı zamanda Juan’ın teyzesi oluyor ve balayı dönüşü kendini öldürmüş. Bu ölüm bütün ailenin kaderini değiştirmiş. Ayrıca Ranz bu trajediye rağmen baldızı ile evlenmiş ve Juan doğmuş.
Juan ve karısı Luisa balayındalar. Luisa’nın yediği bir şey dokunmuş ve yatıyor. Juan, vakit geçirmek için dışarıyı seyrederken bekleyen bir kadın görüyor. Oldukça dikkat çekici giyinmiş bu kadın saatlerce bekliyor ve balkona çıkan Juan’ı görünce bir anda çıldırıp tehdit eder ifadeler ve sözlerle ona doğru yürüyor. İyice yaklaştığında yanlış adama tepki gösterdiğini anlayıp mahcup olsa da yan odadaki adam balkona çıkınca bu sefer dikkati ona yöneliyor. Bu, gerçekten de beklediği kişi. Kadın, yukarı çıkıp yan odaya geçiyor ve o andan itibaren Juan, ne konuştuklarını anlamak için dikkat kesiliyor. Mesleği simultane tercümanlık olan Juan’ın ” Duymak, dinlemek, anlamak” konusunda ciddi bir takıntısı olduğunu görüyoruz.
Juan, neredeyse her konuda ”overthinking” işinin b.kunu çıkarmış bir adam. Gerçek bir içe dönük. Her kavramı, nesneyi, olayı o kadar uzun uzun irdeliyor ve kafa yoruyor ki okumak bir sabır sınavına dönüşüyor.
Mesela babasının gözlerini anlattığı sayfaya bakın:
Kitabın beni zorlamasının en önemli nedeni bu. Upuzun paragraflar, detay üzerine detay. Marias’ın ünlü üçlemesi ”Yarınki Yüzün” e başlayıp ite kaka 100 sayfa kadar okumuştum ama yine içim bayıldığı için devam edememiştim. Kitabı öneren Ceren’in çok güzel ifade ettiği gibi Marias okurundan beklentisi olan bir yazar. Emek vermeni, kafa yormanı, bütün dikkatinin yazdığı eserde olmasını talep ediyor. Bunu yapmazsan keyif almak pek mümkün değil fakat üzgünüm Javier, benim için artık çok az kitap o çabaya değer 🙂 Yazılmış her şeye kutsal kitap muamelesi yapmayı 10 yıl önce filan bıraktım ve dünya harika kitaplarla dolu. Herkes zevk alarak okuduğu eserleri seçsin, di mi ama ?
Örnek olsun diye şu sayfaya bir bakın. Şu çizdiğim kısımda sadece iki cümle var. İlk cümle tam 10 satır! Nokta koyulması gereken birçok yere virgül konmuş ve bu beni çok zorladı. Orjinal eserde böyle olduğu içindir herhalde.
Sonra ne oluyor derseniz Ranz’ın bir sırrı var ve bunu tam bir erkek megalomanisi ve bencilliği ile balayındayken ikinci eşine söylüyor. İkinci eş intihar edince de baldızıyla evleniyor. Hepsi bu. Kurgudan çok esas oğlanın iç dünyasında ve beyninin kıvrımlarında gezindiğimiz Beyaz Kalp, elbette büyük bir yazarın çok satan bir kitabı olarak değerini tartışamayacağımız bir roman. Ben sevemedim ama şans vermeyi hak ediyor. Çok güzel, şaşırtıcı derecede iyi alıntılar var. Birkaç örnek vereyim :
” Ama Miriam’a yeterli gelmiyordu, çok fazla beklemişti ve bekleyiş en çok umutsuzluğa düşürendir, sanrılar gördürür, insanın içini kemirir ve ” Sana geldim. Benimsin. ” ya da ” Seni öldürürüm.” dedirtir. Hiçbir dikiş yeri, süsü püsü, pilisi olmayan sonsuz bir elbise gibidir, hiçbir köşe tarafından sınırlanmayan sonsuz bir gökyüzü gibidir, hiçbir dokusu ayırt edilemeyen, her şeyin birbirine benzediği hareketsiz bir bütün gibidir. Bekleniyorsa hiçbir şey yeterli değildir. Bilenmiş bir bıçakla parçalanmalıdır bir şey, bir şey yanmalıdır bir korla ya da alevle, hafife alındıktan, küçük görüldükten, hor görüldükten sonra hiçbir şey yeterli değildir” s. 196
” Aşıklar çoğu zaman sessiz kalırlar hatta birbirlerinden hoşlananlar da. Bir şeyi olan ve onu kaybedebilecek olanlar sessiz kalırlar, artık onu kaybetmiş olanlar ya da kazanmak üzere olanlar değil. ” s. 192
” Çoğu erkek kadınların beğenilmeye ve sevilmeye hatta şımartılmaya ihtiyaç duyduklarını düşünür ama bizim için en önemlisi bizi eğlendirmeleridir yani kendimiz hakkında fazla düşünmemizi engellemeleri. Bu, sürekli çocuk istememizin de sebeplerinden biridir. ” s.189
” Zaman, öldürürken çok daha fazla fark edilir, sanki her saniyenin özel bir anlamı ve hacmi varmış gibi., sanki saniyeler insanın elinden tek tek yere bıraktığı birer çakıl taşıymış gibi., kum saatinin kum taneleri gibi, zaman engelebeli ve çatlaklı bir şey olur, sanki daha yeni buradan geçip gitmiş gibi, geçip giden zamanın geçişi seyredilir. ” s.179
” Gülüşünde sahici bir neşe vardı; daha anneanne, dul ya da kız kurusu olmamış talihli kadınların gülüşü ve mırıldanışıydı bu.” s.176
”Anlatmak çarpıtır, olanları anlatmak olanları çarpıtır, onlara başka anlamlar yükler ve neredeyse yalanlar. Anlatılan her şey, gerçek olsa bile, gerçekdışı ya da takribi olmaya başlar; gerçek, şeylerin olmasına ya da yaşanmasına bağlı değildir. Gerçek, şeylerin gizli kalmasına, bilinmemesine ve anlatılmamasına bağlıdır. Anlatılır anlatılmaz, ortaya çıkarılır çıkarılmaz ya da gösterilir gösterilmez, en gerçek göründüğü yerde bile olsaartık bir benzetmenin ya da sembolün bir parçasını oluşturmaya başlar.” s.168 (Yukarda virgül enflasyonuna örnek gösterdiğim sayfanın sonundaki cümle bu. Sadeleştirdim.)
Sonuç olarak Marias, daha çok vakti ve emeği hak ediyor. Sanırım, benim bir daha okuyacağım bir yazar değil ama çok iyi tespitleri var. Kim bilir belki ben de bir şans daha veririm.
Kitapla ilgili şahane linkler:
Faydalı link 1
Faydalı link 2
Faydalı bir video :
Gelecek ayın kitabı :
Aslında Eren, Harita ve Topraklar adlı, oldukça absürd bir Fransız yazarın, tuhaf bir kitabını önerdi ama Şule, Jehan’ın da katılacağı güzel bir etkinlik olması için bu kitabı listeye koydu. Tomris Uyar’ı tanımak için güzel bir fırsat olacak.
